تقریبا همه ما گاهی با قرار گرفتن در شرایطی خاص دچار علائمی شده ایم. این علائم گاهی در درون ماست و اطرفیان متوجه آن نمی شوند. اما گاهی این علائم چنان شدید می شوند که در ظاهر ما آشکار شده و حتی اطرافیان ما متوجه آن خواهد شد. دلیل این علائم می تواند استرس و اضطراب باشد. همه ما استرس و اضطراب را تجربه کرده ایم و با علائم آن آشنا هستیم. اما آیا با درمان استرس و اضطراب هم آشنا هستیم. در ادامه برای پاسخ این سوال همراه ما باشید.
استرس و اضطراب چیست؟
استرس واکنش طبیعی بدن به چالش‌ها و فشارهای زندگی است. زمانی که مغز یک موقعیت را تهدیدآمیز یا سخت ارزیابی می‌کند، بدن هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول ترشح می‌کند که باعث افزایش ضربان قلب، تنش عضلانی و هوشیاری بیشتر می‌شود.
علائم استرس:
احساس تنش و بی‌قراری
خستگی و کاهش تمرکز
سردرد یا دردهای عضلانی
بی‌خوابی یا کابوس
تغییر اشتها (افزایش یا کاهش)
دلایل استرس:
فشار کاری و درسی
مشکلات مالی
مشکلات خانوادگی یا عاطفی
تغییرات بزرگ زندگی (مانند ازدواج، طلاق، نقل‌مکان)
بهترین روش درمان استرس و اضطراب در کلینیک هدیه تبسم راد
2. اضطراب چیست؟
اضطراب واکنشی است که مشابه استرس است اما معمولاً طولانی‌تر و شدیدتر است. اضطراب شامل نگرانی بیش از حد و ترس از آینده است، حتی زمانی که هیچ تهدید
واقعی وجود ندارد.
علائم اضطراب:
نگرانی بیش از حد و غیرمنطقی
ضربان قلب سریع و تعریق
احساس گیجی یا سرگیجه
تنگی نفس و احساس فشار در قفسه سینه
مشکلات گوارشی (دل‌درد، حالت تهوع)
انواع اضطراب:
1. اضطراب عمومی (GAD): نگرانی مداوم درباره موضوعات مختلف زندگی
2. اختلال پانیک (حملات اضطرابی): ترس ناگهانی و شدید همراه با تپش قلب و تنگی نفس
3. فوبیا (ترس‌های خاص): مانند ترس از ارتفاع، تاریکی یا مکان‌های شلوغ
4. اختلال وسواس فکری-عملی (OCD): افکار تکراری و انجام رفتارهای اجباری برای کاهش اضطراب
5. اضطراب اجتماعی: ترس از قضاوت شدن در موقعیت‌های اجتماعی
تفاوت استرس و اضطراب
اگر استرس یا اضطراب بیش از حد بر زندگی روزمره تأثیر گذاشته، بهتر است از یک روانشناس کمک بگیرید. تا به آرامش روانی برسید.
درمان استرس و اضطراب – آناهیتا راد
علائم استرس و اضطراب
علائم استرس و اضطراب می‌توانند مشابه باشند، اما اضطراب معمولاً شدیدتر و طولانی‌تر است. این علائم به سه دسته تقسیم می‌شوند: جسمی، روانی و رفتاری.
۱. علائم جسمی
افزایش ضربان قلب و تپش قلب
تعریق بیش از حد (حتی بدون فعالیت بدنی)سردرد و سرگیجه
تنگی نفس یا احساس فشار در قفسه سینه
مشکلات گوارشی (دل‌درد، حالت تهوع، اسهال یا یبوست)
لرزش دست یا بدن
خستگی مفرط و کمبود انرژی
تنش و درد عضلانی
2. علائم روانی و احساسی
نگرانی و ترس بیش از حد (حتی بدون دلیل مشخص)
بی‌قراری و ناتوانی در آرام گرفتن
کاهش تمرکز و فراموشی
احساس خفگی یا ترس از مرگ ناگهانی
افکار منفی مداوم و بدبینی
حساسیت بیش از حد و تحریک‌پذیری
۳. علائم رفتاری و اجتماعی
بی‌خوابی یا خواب بیش از حد
کاهش یا افزایش اشتها
اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی
افزایش مصرف سیگار، الکل یا مواد مخدر
بی‌حوصلگی و عدم علاقه به فعالیت‌های روزمره
انجام رفتارهای وسواسی (مثلاً چک کردن مداوم گوشی، جویدن ناخن)
بهترین درمان استرس و اضطراب در کلینیک هدیه تبسم راد
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر این علائم شدید و طولانی‌مدت شوند و بر زندگی روزمره تأثیر بگذارند، بهتر است به روانشناس خوب یا روان‌پزشک مراجعه کنید.
درمان استرس و اضطراب می‌تواند شامل روش‌های مختلفی باشد که بسته به شدت و علت اضطراب انتخاب می‌شوند. در ادامه چند روش مؤثر برای کاهش استرس و اضطراب
را بررسی می‌کنیم:
۱. تغییر سبک زندگی
ورزش منظم: فعالیت‌هایی مانند پیاده‌روی، یوگا، شنا و دویدن باعث کاهش هورمون‌های استرس (کورتیزول) و افزایش هورمون‌های شادی (اندورفین) می‌شوند.
تغذیه سالم: مصرف غذاهای غنی از امگا ۳ (ماهی، گردو)، منیزیم (موز، اسفناج)، و ویتامین B می‌تواند به آرامش سیستم عصبی کمک کند.
خواب کافی: کمبود خواب استرس را تشدید می‌کند، بنابراین ۷-۹ ساعت خواب باکیفیت در شب توصیه می‌شود.
۲. تکنیک‌های آرام‌سازی
مدیتیشن و ذهن‌آگاهی: تمرکز بر لحظه حال و استفاده از تمرینات مدیتیشن می‌تواند اضطراب را کاهش دهد.
تمرینات تنفس عمیق: روش‌هایی مانند “تنفس ۴-۷-۸” (۴ ثانیه دم، ۷ ثانیه نگه‌داشتن، ۸ ثانیه بازدم) برای آرامش سریع مؤثر هستند.
ماساژ و رایحه‌درمانی: ماساژ با روغن‌های آرام‌بخش مانند اسطوخودوس، بابونه و نعناع تأثیر مثبتی بر کاهش استرس دارد.
۳. کنترل افکار و مدیریت استرس
نوشتن احساسات: نوشتن افکار و نگرانی‌ها به کاهش اضطراب کمک می‌کند.
کاهش مصرف کافئین و نیکوتین: این مواد می‌توانند ضربان قلب را افزایش داده و اضطراب را تشدید کنند.
برنامه‌ریزی و مدیریت زمان: داشتن یک برنامه روزانه مشخص باعث کاهش استرس ناشی از نداشتن کنترل بر کارها می‌شود.
۴. حمایت اجتماعی و درمان حرفه‌ای
صحبت با دوستان و خانواده: داشتن یک سیستم حمایتی قوی تأثیر زیادی بر کاهش استرس دارد.
روان‌درمانی (CBT): درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از مؤثرترین روش‌های درمان اضطراب است.
دارودرمانی: در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهایی مانند مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) یا بنزودیازپین‌ها را تجویز کند.
اگر اضطراب و استرس شما شدید است و زندگی روزمره را مختل کرده است، بهتر است با یک متخصص روانشناسی یا روان‌پزشکی مشورت کنید.
